Hai bác sĩ đã đưa ra 2 quan điểm trái ngược nhau trong vấn đề liệu có nên xét nghiệm máu khi bạn không có dấu hiệu bị bệnh?
Năm mới là thời điểm mà nhiều người trong chúng ta bắt đầu suy nghĩ về việc chăm sóc sức khoẻ – nhưng liệu có cần xét nghiệm máu để phát hiện nếu bạn gặp vấn đề trước khi có bất kỳ triệu chứng nào? Ở đây hai bác sĩ đưa ra quan điểm rất khác nhau.
“Có” – Theo Bác sĩ Xand Van Tulleken
Cách đây vài năm, khi tôi ở tuổi 30, tôi vẫn nghĩ mình khỏe mạnh.
Nhưng khoảng thời gian đó, tôi đã làm thử một số xét nghiệm máu cho một chương trình truyền hình mà tôi đã làm. Tôi ngạc nhiên, điều này cho thấy rằng mức cholesterol và lượng đường trong máu của tôi không đạt tiêu chuẩn. Áp huyết của tôi cũng tăng cao.
Tôi đã tự phá hoại sức khỏe bản thân mình. Nguy cơ bị đau tim hoặc đột quỵ xảy ra với tôi là khá lớn.
Bài kiểm tra thuyết phục tôi kiểm soát nhiều hơn. Trong ba năm cẩn thận tiếp theo, tôi bị mất cân nặng. Việc có thông tin kiểm tra máu trong tay tôi thực sự quan trọng trong việc quyết định nên làm gì với bản thân mình.
Một trong những vấn đề sức khoẻ cộng đồng hiện tại ở Anh là chúng ta không có đủ sự quan tâm tích cực trong việc đảm bảo phúc lợi lâu dài. Nhưng việc có được một hệ thống y tế miễn phí tốt như NHS của chúng tôi có thể tạo ra một vấn đề nghịch lý: khi bạn cảm thấy rằng một tổ chức lớn có để bảo vệ sức khoẻ của bạn, nó có thể tạo cho bạn một cảm giác nghi ngờ.
Đừng nghĩ tôi sai, tôi là một fan hâm mộ lớn và ủng hộ nhiệt tình của NHS. Tôi đã làm việc trong đó mười năm.
Tuy nhiên, lưới an toàn mà nó cung cấp có nghĩa là hàng triệu người chúng tôi tin rằng chúng tôi không phải chịu trách nhiệm cá nhân về sức khoẻ của chúng tôi. Sau đó, khi chúng ta bị bệnh, có thể là quá muộn để có biện pháp phòng ngừa. Và đây là nơi dữ liệu sinh học của chúng tôi xuất hiện.
Chúng ta đang sống trong thời đại của dữ liệu. Tuy nhiên, nghề y khoa thường bị mắc kẹt trong thế kỷ trước: ví dụ như nó thường không cung cấp kết quả máu cho bệnh nhân.
Hầu hết những gì làm thay đổi nguy cơ bị bệnh là cách chúng ta sống trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta – chế độ ăn kiêng, mức căng thẳng và tập thể dục. Và tôi tin rằng có những sự nắm bắt cụ thể về tình rạng bản thân là một động lực lớn hơn cho sự thay đổi cá nhân hơn là chỉ cần nói với bác sĩ gia đình để tập thể dục nhiều hơn. Đó là lý do tại sao tôi hiện đang làm việc với Werlabs, một công ty cung cấp các xét nghiệm máu để xác định những giai đoạn đầu của rối loạn lối sống như bệnh mạch vành và đái tháo đường.
Các xét nghiệm tập trung vào 37 điểm bao gồm những thứ như chức năng gan và lượng đường trong máu. Thực hiện bởi y tá tại nhà riêng của bạn, bạn truy cập vào các kết quả này một cách an toàn trực tuyến vài ngày sau đó – và họ có thể tiết lộ những vấn đề có thể trong nhiều năm.
Các bài kiểm tra Werlabs giống hệt với những gì bạn có thể có được trên NHS, được thực hiện trong cùng một phòng thí nghiệm với cùng tiêu chuẩn.
Những thử nghiệm này sẽ giúp mọi người tham gia vào việc kiểm soát lối sống để giảm nguy cơ bệnh tật, nhưng không đồng nghĩa với việc nó có thể thay thế bác sĩ đa khoa.
Và chúng sẽ giúp mọi người quyết định khi nào họ cần gặp bác sĩ đa khoa để được tư vấn và điều trị.
Tiến sĩ Xand Van Tulleken: “Các bài kiểm tra không thể phát hiện ra mọi mối quan tâm về sức khoẻ nhưng chúng là một cái nhìn sâu sắc. Đối với tôi, chúng hữu ích như là một cách để xem cuộc sống của bạn ảnh hưởng đến bạn theo thời gian như thế nào ”
Một trong những kết quả kiểm tra của riêng tôi cho thấy mức đường trong máu của tôi theo thời gian cao hơn một chút so với lẽ phải. Xét nghiệm máu buộc tôi phải thường xuyên chăm sóc sức khoẻ của tôi.
“Không” – Theo Bác sĩ Martin Scurr
“Một điều nhịn là chín điều lành”. Liệu xét nghiệm máu có làm nảy sinh những mối lo ngại khác không đáng có?
Là các chuyên gia y tế, chúng ta biết rằng hầu hết mọi người không đáp lại lời khuyên về sức khoẻ của họ.
Có thể là một loạt các xét nghiệm máu là thứ mà một số người cần, khi họ nhìn thấy, giấy trắng mực đen, đường huyết có mức giới hạn, hoặc bất thường về chức năng của gan.
Nhưng thực tế, kiểm tra là một sự cân bằng giữa lợi ích tiềm năng và khả năng gây tổn hại thực sự.
Tôi đã nhìn thấy một bệnh nhân bị viêm phúc mạc (viêm đe dọa đến mạng sống của lớp màng bụng) gây ra bởi việc thủng ruột từ nội soi đại tràng sau khi họ kiểm tra sức khoẻ cho thấy thiếu máu nhẹ.
Hãy lưu ý rằng, đây là khả năng nguy hại bởi việc kiểm tra từ những người không có triệu chứng bệnh.
Và rồi có vấn đề rất quan trọng trong việc chẩn đoán bệnh. Chúng tôi đã nghe nhiều về chẩn đoán ung thư vú, khi những sự bất thường nhỏ được tìm thấy sau sàng lọc thường quy, dẫn tới việc điều trị tổn thương như phẫu thuật và xạ trị. Nhưng nếu không để ý tới nó, những bất thường này có thể không bao giờ được tiết lộ, bởi vì chúng không thực sự là một vấn đề.
Điều quan trọng là bạn nên khám sức khỏe định kỳ thường xuyên trong khi xét nghiệm máu chỉ là một hành động hỗ trợ.
Các công ty như Werlabs đưa ra một phân tích bằng văn bản của bác sỹ về kết quả của bạn, và môt vài kiến thức y khoa bạn không nắm rõ có thể làm bạn phiền lòng.
Nhiều hơn nữa là bệnh nhân sẽ nói rằng họ đã được cho biết số bạch cầu của họ là ‘hơi thấp’ mà thực tế là, mức độ tế bào bạch cầu của bạn thay đổi theo từng giờ và từng ngày. Vì vậy, kết quả này là vô nghĩa.
Và tồi tệ hơn, tôi gặp những người đã trải qua quá trình sàng lọc, nghe rằng không có những phát hiện đáng lo ngại, và sau đó tiếp tục lối sống không lành mạnh của họ.
Điều quan trọng hơn thay vì một loạt các bài kiểm tra xét nghiệm máu, tôi nghĩ một chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục hàng ngày, uống ít hơn 14 cốc rượu mỗi tuần sẽ mang lại kết quả xứng đáng hơn.
© 2024 | Thời báo ĐỨC
